αυτοκινητοβιομηχανία grezda, την θυμάται κανείς;

γράφει ο Νίκος Β.

Οpel Kadett made in Greece

Μάλλον κανείς αφού κάποιες αναμνήσεις πρέπει να σβήνουν για να μην συγκρίνονται με το παρόν. Grezda εκ του Greece & Mazda, ήταν η εμπορική ονομασία του εργοστασίου αυτοκινήτων "Εμπορική Αυτοκινήτων - Τουρνικιώτης" στον Άγιο Στέφανο Αττικής, εκεί όπου βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία της "Γερμανός" σήμερα. Ενός μοντέρνου εργοστασίου της δεκαετίας '70 στο οποίο κατασκευάζονταν μετά από συμφωνίες με ξένες εταιρείες τα παρακάτω δημοφιλή αυτοκίνητα: Mazda 323, Opel Kadett D, Alfasud και Mazda B 1600, μερικά από τα οποία κυκλοφόρησαν και με το σήμα Grezda!


Η εταιρεία αντιμετώπισε σειρά εργασιακών προβλημάτων με επαναλαμβανόμενες απεργίες το 1980 με απίθανα αιτήματα όπως η αδειοδότηση των γυναικών 3 ημέρες τον μήνα λόγω έμμηνου ρύσης! 

Κατόπιν το εργοστάσιο της Grezda έπιασε φωτιά κατά την διάρκεια ποδοσφαιρικού αγώνα που προβαλλόταν στην τηλεόραση, σας θυμίζει μήπως το ναυάγιο του πλοίου "Εξπρές Σάμινα"; Σας θυμίζει καλύτερα τους εμπρησμούς των μεγάλων πολυκαταστημάτων στο κέντρο της Αθήνας, εκείνη την εποχή; Το 1985 η εταιρεία δεν άντεξε άλλο και αναγκάσθηκε να σταματήσει τις εργασίες της. Ήταν λυπηρό αφού στις αρχές του '80 που πολλές ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες ζήταγαν συνεργασία με ελληνικές βιομηχανίες. Ιδιαίτερα άδικο ήταν ότι η Grezda αναγκάστηκε να κλείσει, όντας στα πρόθυρα συμφωνίας με την κορεάτικη Hyundai, για την δημιουργία της πρώτης ευρωπαϊκής γραμμής παραγωγής των Κορεάτικων αυτοκινήτων!

Φυσικά δεν ήταν μόνο η Grezda η αυτοκινητοβιομηχανία που έκλεισε στην δεκαετία του '80 και συγκεκριμένα την χρονιά ορόσημο 1985 για την ελληνική αυτοκινητοβιομηχανία. Ακολουθεί προσκλητήριο νεκρών αυτοκινητοβιομηχανιών:

-η Βιοπλάστικ Δημητριάδης που κατασκεύασε τρίκυκλο και αυτοκίνητο  (1958 - 1977),
-η Αlta που κατασκεύασε τρίκυκλο (1962 - 1974),
-η Farco - Namco που κατασκεύασε επιτυχώς το θρυλικό pony (1961 - 1984),

το πρωτότυπο Neorion Chicago

-η Νeorion Γουλανδρής που κατασκεύασε πρωτότυπο ηλεκτρικό αυτοκίνητο καθώς και τζιπ (1972-1974),
-η Μebea που κατασκεύασε τρίκυκλο και αυτοκίνητο (1960 - 1985),
-η Mava που κατασκεύασε τζιπ (1979 - 1984),
-η Balkania Ζαχαρόπουλος που κατασκεύασε το τζιπ Αhindra (1975 - 1985),
-η Πετρόπουλος που κατασκεύασε τζιπ πολιτικά και στρατιωτικά (1974 - 1985),
-η Hercules (1980 - 1983),
-η Motoemil που κατασκεύασε φορτηγό (1979 - 1985),
-η Agricola Τσολακίδης που κατασκεύασε αγροτικό και φορτηγό (έκλεισε το 1985),
-η Auto Diana που κατασκεύασε φορτηγό (1975 - 1984),
-η Eβιαμ που κατασκεύασε αγροτικό,
-η Μotorcar που κατασκεύασε τρίκυκλο (1967 - 1971),
-η Sam που κατασκεύασε τρίκυκλο (1966 - 1974),
-η Ros Κωνσταντινίδης που κατασκεύασε τρίκυκλο (έκλεισε το 1976),
-η Pancar Καραβισόπουλος που κατασκεύασε τρίκυκλο και μπάγκυ (1968 - 1992),
-η Dinap Αποστολόπουλος που κατασκεύασε τρίκυκλο,
-η Atlas που κατασκεύασε τρίκυκλο (1967 - 1972),
-η Βετ Κωνσταντίνου που κατασκεύασε τρίκυκλο (1965 - 1976),
-η Σφακιανάκης που κατασκεύασε λεωφορεία και φορτηγά (1961 - 2006)
-η Τemax Ταγκαλάκης που κατασκεύασε λεωφορεία και πυροσβεστικά (1934 - έως και σήμερα)
-η Σαρακάκης που κατασκεύασε λεωφορεία, τρίκυκλο, τζιπ, τρακτέρ (1966 - 1990),
-η Βιαμαξ Φωστηρόπουλος που κατασκεύασε λεωφορεία (1961 - 1990),
-η Ελβο, κρατική εταιρεία, που κατασκεύασε τρακτέρ, φορτηγά, στρατιωτικά, λεωφορεία (1972 - έως και σήμερα).

Κατόπιν ιδρύθηκαν: 
-η Τeocar Θεοχαράκης που κατασκεύασε Νissan (1980 - 1995),
-η Αutomeccanica που κατασκεύασε Fiat, Daihatsu, Lada (1990-1995),


Κλείνουμε την νεκρολογία της ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας, με το ρομαντικό πλην όμως εντυπωσιακό σπορ αυτοκίνητο Scavas του οποίου σχεδιαστής, κατασκευαστής και μηχανικός υπήρξε ο Βασίλειος Σκάβας.
Αποκτώντας εμπειρία από την εργασία του ( στην ΒΙΑΜΑΞ),ξεκίνησε την πρώτη του σχεδίαση το 1969,κάνοντας σχεδόν τα πάντα, όσον αφορά την κατασκευή του πρoτύπου.
Το Scavas 1, ήταν ένα σπορ αυτοκίνητο με κινητήρα N.S.U. 1200 που παρουσιάσθηκε το 1973. 

Το αυτοκίνητο,μετά από έντονες πιέσεις του Κώστα Καββαθά των 4 Τροχών, πήρε άδεια κυκλοφορίας, αλλά ποτέ άδεια έγκρισης για παραγωγή. Το δεύτερο μοντέλο ήταν το πανέμορφο Scavas 2,που παρουσιάσθηκε το 1992 και προοριζόταν για παραγωγή. 'Ηταν το πρώτο σπορ ελληνικό αυτοκίνητο! Ο πρώτος κινητήρας ήταν Αudi 1.6 λίτρων και αργότερα 2.0 λίτρων turbo. Για μια ακόμα φορά το Ελληνικό κράτος, του έδωσε άδεια κυκλοφορίας, αλλά όχι άδεια παραγωγής... Το Scavas 3 το 1996 δεν ξεπέρασε ποτέ το στάδιο σχεδίασης.  

Η Ελλάδα τρώει τα "μεταφορικά" παιδιά της, κυριολεκτικά όμως!